Na otwarcie nowej stałej ekspozycji Muzeum Historycznego Miasta Krakowa pt. „KRAKOWIANIE WOBEC TERRORU 1939-1945-1956” przygotowaliśmy kilka prezentacji multimedialnych oraz wirtualne archiwum represjonowaych w Krakowie dostępnych dla zwiedzających wystawę w formie ekranów dotykowych.
Udostępnione informacje to efekt ponad sześćdziesięciu lat wytężonych poszukiwań pracowników Muzeum na temat ofiar terroru hitlerowców i reżimu stalinowskiego. Zgromadzone dane tworzą swoistą narrację na temat bolesnych losów Krakowian walczących o wolną Polskę. Dokumenty, fotografie, noty biograficzne oraz wspomnienia pozwolą zwiedzającym i internautom zapoznać się z sylwetkami represjonowanych oraz ich różnymi postawami jakie przyjmowali wobec okupanta i władzy komunistycznej.
Wirtualne archiwum represjonowaych w Krakowie stanowiące baza danych ofiar hitlerowców i reżimu stalinowskiego. Archiwum pozwala zapoznać się z biogramami ludzi represjonowanych przez gestapo oraz UB w Krakowie, w tym między innymi przetrzymywanych i torturowanych w Domu Śląskim przy ul. Pomorskiej. Na ekranach dotykowych za pomocą wirtualnej maszyny do pisania będzie można wyszukiwać nazwiska i pseudonimy ofiar.
Archiwum dostępne jest również w Internecie pod adresem www.krakowianie1939-56.mhk.pl.
Celem opublikowania zasobów w Internecie jest z jednej strony umożliwienie korzystania z danych badaczom historii, z drugiej dotarcie do rodzin ofiar by przybliżyć im historię przodków, a także aby zachęcić ich do przekazywania Muzeum nieznanych dotąd faktów i pamiątek.
Działanie Gestapo w Krakowie
Prezentacja multimedialna poświęcona metodom działania hitlerowskiego okupanta w stosunku do mieszkańców Krakowa w latach 1939 – 1945. Zawiera opis wstrząsających wydarzeń z okresu okupacji niemieckiej w Krakowie oraz pozwala poznać sylwetki osób, które służyły w Gestapo, sylwetki ich ofiar a także konfidentów wciągniętych w spiralę nienawiści i przemocy - przeczytać bibliografie, obejrzeć zdjęcia, usłyszeć relacje naocznych świadków. W prezentacji można znaleźć fragmenty oryginalnych propagandowych niemieckich kronik filmowych oraz zdjęć przedstawiających Kraków za czasów okupacji niemieckiej.
Działanie UB w Krakowie
Prezentacja multimedialna opisująca terror jaki stosowały władze komunistyczne w Polsce po II wojnie światowej w stosunku do mieszkańców Krakowa. Skupia się na działalności UB ukazując jej strukturę i metody działania. Zawiera sylwetki funkcjonariuszy UB a także opowieści, relacje i zdjęcia ludzi, którzy byli ofiarami bezdusznych komunistycznych idealistów oraz ich samotne zmagania się z niedorzecznością, fałszywymi oskarżeniami, torturami i stronniczymi procesami.
Świadkowie historii
Prezentacja multimedialna zawierająca wstrząsające opowieści naocznych świadków wydarzeń z okresu działania gestapo oraz z okresu działania UB w Krakowie. To autentyczne opowieści do dziś żyjących osób, które doznały represji ze strony okupanta niemieckiego i władz komunistycznych.
To jedenaście różnych dramatów ludzi, których dotknęła niesprawiedliwość, niepokój i ból zadawany przez oprawców. Każdej osobie relacjonujacej wydarzenia towarzyszy zdjęcie z czasów wspominanych oraz zdjęcie aktualne a także krótka biografia oraz opis represji jakie ją spotkały.
Historia Domu Śląskiego
Prezentacja poświęcona historii Domu Śląskiego przy ul. Pomorskiej 2, który powstał po I wojnie światowej.
Budynek wybudowany, aby osoby pochodzące ze Śląska mogły swobodnie się kształcić (80% miejsca w Domu było dla nich przeznaczonych) - w jego budowę czynnie angażowało się Towarzystwo Obrony Zachodnich Kresów Polski (TOZKP), powstałe po odzyskaniu przez Polską niepodległości w 1918 roku z inicjatywy krakowskiej inteligencji (celem tej organizacji była pomoc Polakom ze Śląska w utrzymaniu własnej kultury i tożsamości). Reszta miejsc Domu była przeznaczona dla wycieczek z terenów całego kraju oraz dla osób z zagranicy, które przyjechały zwiedzić Kraków.
W czasie II wojny światowej okupant niemiecki przeznaczył go na urząd gestapo w dystrykcie Kraków, w szczególności urzędowała tu Tajna Policja Państwowa. Część piwnic zamieniono na cele i urządzono w nich podręczny areszt, w którym przetrzymywano przesłuchiwanych. Do dzisiaj na ścianach cel zachowały się inskrypcje pozostawione przez więźniów.
Po II wojnie światowej budynek przy Pomorskiej 2 znajdowął się we władaniu władz komunistycznych w Polsce i pełnił funkcję podręcznego aresztu dla zatrzymanych w rozmaitych akcjach UB.
W nowszych czasach budynek został przekazany Stowarzyszeniu Studentów Akademii Górniczej w Krakowie, a następnie Lidze Morskiej. W ramach kolejnej reorganizacji Liga Morska została połączona z Ligą Lotniczą oraz Ligą Przyjaciół Żołnierza, a dalej Liga Przyjaciół Żołnierza została przekształcona w istniejącą do dziś Ligę Obrony Kraju (LOK). W 1989 roku LOK stał się prawnym właścicielem Domu Śląskiego i do dzisiaj administruje budynkiem.